Een Steunsysteem is een intensieve samenwerking van lokale informele en formele partijen en inwoners (burgerinitiatieven) met als doel om ouderen langer, gezond, vitaal en gelukkig thuis te laten wonen.

Door deze samenwerking en het vroegtijdig in gesprek gaan met ouderen worden hulp- en ondersteuningsvragen vroegtijdig gesignaleerd en opgelost, mensen voorbereid op het ouder worden en wordt gemeenschapskracht gestimuleerd.

Een steunsysteem verbindt aanwezig potentieel van burgers, informeel en formeel netwerk.

Een beweging

Het concept Steunsystemen is meer een beweging dan een project. Het is een fundamenteel andere manier van denken vanuit de zorg, maar ook in de samenleving.  Steunsystemen werken toe naar een vorm van community care; zorg voor de gemeenschap door de gemeenschap.

Geen enkel steunsysteem is hetzelfde omdat het altijd uitgaat van dat wat er al is; de buurt, de wijk, de inwoners, de formele en informele organisaties. Dit houdt concreet in dat de aanvliegroute en de invulling kan verschillen. De te bereiken doelen zijn hetzelfde.

Qua concept bestaat een steunsysteem uit de volgende onderdelen:

1. Samenwerking lokale partijen
2. Inwoner in beeld
3. Een passend aanbod voor de inwoner

Ad 1: Samenwerking lokale partijen

Om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden is samenwerking tussen de formele en informele zorg noodzakelijk. Deze samenwerking heeft als doel om meer informele zorg in te zetten en de stap naar ‘zwaardere zorg’ te voorkomen of uit te stellen.

Gelijkwaardig

In dorpen en wijken werken vaak zeer veel formele en informele organisaties op allerlei thema’s met en voor inwoners. Binnen een steunsysteem heeft eenieder een belangrijke taak in dit stukje van de samenleving. Het is hierin noodzakelijk dat er op een gelijkwaardige wijze wordt samengewerkt. Er moet een gedeelde overtuiging zijn dat iedereen iets unieks heeft bij te dragen aan de gemeenschap. Iedereen is welkom.

Gelijkgerichtheid

Een succesfactor bij strategische samenwerking is gelijkgerichtheid tussen partijen, mede door de diverse financieringsstromen; WLZ, ZVW en WMO. De samenwerking op wijkniveau houdt in dat deze dilemma’s besproken worden en partijen overeenstemming hebben over te bereiken resultaten, de koers en een ieders rol hierin. Organisaties moeten daarnaast een diepgewortelde overtuiging hebben dat samenwerken de enige oplossing is voor de uitdagingen waar ze voor staan.

Gedeelde urgentie

Alleen als alle partijen dezelfde urgentie delen en voelen zal er bereidheid zijn om te bewegen en bij te dragen.

Ad 2: Inwoner in beeld

Gezamenlijk met alle lokale partijen worden de ouderen ‘in beeld gebracht’ via een gesprek of een huisbezoek. Het ultieme doel is om 100% van de 65+ en 75+ in beeld te hebben.

Dit draagt bij aan:

1. Vroegtijdig oplossen van hulp- en ondersteuningsvragen

Uit onderzoeken blijkt dat hoe vroeger je een ondersteuningsvraag oplost, hoe minder snel er een beroep wordt gedaan op professionele zorg. Dit zorgt voor een groter geluk bij de inwoner en, op de tweede plek maar uiteindelijk ook belangrijk, minder zorgkosten.

2. Voorbereiden op het ouder worden

Veel inwoners bereiden zich onvoldoende voor op het ouder worden. De Raad van Ouderen vindt het belangrijk dat mensen zich bewust worden van de veranderingen die bij het ouder worden horen en dat ze zich daar actief op voorbereiden, voor zover dat mogelijk is. Ze benadrukt dat deze bewustwording de hele samenleving raakt en niet alleen ouderen en hun directe omgeving. Voorbereiden op ouder worden moet vooral gaan over zingeving, (behoud van) vitaliteit en sociale contacten. Tegelijkertijd kan dit gebeuren in de breedste zin van het woord; valpreventie, uitleg over de WMO, aanpassingen aan de woonomgeving van de inwoner, voeding, etc.

3. Ontdekken van talenten

Iedereen beschikt over gaven, vaardigheden en passies. In de gesprekken is er aandacht voor de wederkerigheid in het contact en de bijdrage die een inwoner kan leveren aan de gemeenschap in de buurt. Dit draagt ook bij aan een zinvolle dag.

Gesprekmethodiek

Voor deze gesprekken is een methodiek beschikbaar gebaseerd op de reablement-gedachte. Daarnaast wordt er aangesloten bij methodieken die al bij lokale partijen beschikbaar zijn en waar gebruik van gemaakt kan worden. Reablement is een manier van kijken en doen waarbij we uitgaan van positieve gezondheid en gezamenlijk inwoners ondersteunen hun eigen leven te leiden. Zoals ze dat zelf willen. Help de inwoner zichzelf te helpen.

We hanteren hierbij 3 uitgangspunten;

1. We gaan uit van wat iemand kan en wat iemand belangrijk vindt.
2. We leren aan wat iemand niet meer kan of zou willen leren of behouden.
3. Dit doen we samen met familie, de wijk, vrijwilligers en de inzet van technologie.